de klokkenberg

3 jan

‘De Klokkenberg’ te Breda is een uniek complex op een unieke locatie. Met name door de solitaire positionering in het landschap, gelegen tussen Het Mastbos en het riviertje de Mark. Het is indertijd gebouwd als sanatorium, wat de oriëntatie, met overwegend patiëntenkamers op het zuiden, heeft bepaald. Het oorspronkelijke sanatorium, gebouwd in 1953 door architecten C.H. de Bever en C.M. van Moorsel, heeft een opvallende plattegrond. Een oude, historische route loopt dwars door het terrein en scheidt het parallel gelegen gebied langs de Galderseweg van het centrale gedeelte van het complex ‘De Klokkenberg’. Hier zal door De Vitalis Zorg Groep een nieuwe woonomgeving worden gerealiseerd met o.a. +/-400 wooneenheden.

In het nieuwe stedenbouwkundig, landschappelijke ontwerp wordt de hovenstructuur voortgezet, waarbij gevoel voor verhouding en aandacht voor de bestaande monumenten is betracht. Met grote zorgvuldigheid zijn de afstanden tussen de oude en nieuwe massa’s bepaald. Enerzijds is sprake van een versterkte intimiteit en introvert karakter van de hoven, anderzijds van het weidse uitzicht over het landschap. Hierdoor ontstaat een interessant spanningsveld tussen intimiteit versus openheid, gesloten versus open, beschut versus vrij, dat duidelijk voelbaar is wanneer het gebied wordt doorkruist.
Zowel de uitbreiding van de zuidgevel als de overige nieuwe bouwdelen schikken zich naar het karakter van het hoofdgebouw en volgen qua hoogtes de opbouw van de bestaande bebouwing: op de centrale as hoog (kapel en het midden van het hoofdgebouw), naar de zijkanten aflopend in hoogte. Uitgangspunt hierbij is dat het verleden overal voelbaar dient te zijn. In het stedenbouwkundig plan komt dit tot uiting doordat op geen enkel moment uitsluitend nieuwbouw te zien zal zijn en de voorwaarde dat de nieuwbouw de monumentaliteit van de bestaande bebouwing niet overschaduwt.

locatie: Breda
status: niet-gerealiseerd, ontwerp van 2008-2012
opdrachtgever: De Vitalis Zorg Groep
discipline: transformatie
programma: wonen en zorg
oppervlak: 40ha terrrein
fotografie: Bernard van Gils (historisch)
publicaties: Archello